Bewerkte tekst. Brontekst van de publicatie op de website van ABAB accountants en adviseurs, 27 november 2017. Auteur Bert van den Kerkhof, voorzitter Vaksectie Recht VLB
Nederland leent zich bij uitstek voor het plaatsen van windturbines. Steeds meer ondernemers die duurzame energie willen opwekken, ontdekken zonneparken als alternatief voor windturbines. Welke fiscale aspecten kunnen spelen?
Realisatie van zonneparken
Bij de exploitatie van uw grond als zonnepark zult u in de meeste gevallen een derde partij inschakelen. In dat geval zijn er drie scenario’s mogelijk. U kunt uw grond verkopen, u kunt tegen een jaarlijkse vergoeding toestaan dat een derde partij zonnepanelen plaatst of u kunt zelf ook deelnemen aan de exploitatie.
Fiscale aspecten
Als u een zonnepark gaat exploiteren, spelen inkomsten- en/of vennootschaps- en omzetbelasting een belangrijke rol. Daarnaast kunnen ook andere heffingen aan de orde zijn.
Exploitatie door derden komt momenteel in twee vormen voor en een derde vorm is in ontwikkeling:
- Zuivere verkoop van grond, mogelijk met het recht op terugkoop van de grond na afloop van de exploitatieperiode.
- Toestaan van plaatsing tegen een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond.
- Combinatie van landbouwkundig gebruik en de exploitatie van de zonnepanelen tegen een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond.
De fiscale gevolgen zijn per vorm verschillend.
- Verkoop grond aan derden
Als de grond verkocht wordt aan een derde partij, dan zijn de fiscale gevolgen vrij overzichtelijk.
Inkomstenbelasting / landbouwvrijstelling
Mogelijk kunt u in dit geval de landbouwvrijstelling toepassen. Dan blijft het verschil tussen de boekwaarde en de Waarde in het Economische Verkeer bij Agrarische Bestemming (WEVAB) van de grond vrijgesteld van inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. Let op: het meerdere boven de WEVAB is van de landbouwvrijstelling uitgesloten.
Omzetbelasting
Bij de realisatie van een zonnepark verandert de bestemming van uw grond. Landbouwgrond is vrijgesteld van omzetbelasting maar met de bouw van een zonnepark wordt het een bouwkavel waarvoor dat niet geldt. Dit hoeft geen probleem te vormen aangezien de exploitant doorgaans een ondernemer is die de omzetbelasting kan terugkrijgen.
Overdrachtsbelasting
Er is op basis van de samenloopregeling normaal gesproken geen sprake van overdrachtsbelasting. Heeft u de afgelopen tien jaar de grond verworven met cultuurgrondvrijstelling? Dan wordt deze vrijstelling teruggenomen en bent u alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd.
Bedrijfsopvolgingsregeling
Als u de afgelopen vijf jaar gebruikgemaakt heeft van de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) dan is het bij de verkoop van uw gronden de vraag of uw onderneming nog in zijn geheel wordt voortgezet. Als dat niet het geval is, dan bent u alsnog erf- of schenkbelasting verschuldigd.
- Huur of erfpacht
De gangbare manier van exploitatie is die waarbij u als grondeigenaar een jaarlijkse vergoeding ontvangt voor het gebruik van de grond.
Inkomstenbelasting
Als u de grond voor een langere periode verhuurt dan is het de vraag of deze grond tot uw bedrijfsvermogen blijft behoren of als beleggingsobject moet worden overgebracht naar het privévermogen (Box 3). De voortzetting van uw bestaande onderneming en de termijn waarop de grond eventueel terugkomt in uw eigen bedrijf spelen hierbij een belangrijke rol. Dit kan gevolgen hebben voor uw inkomstenbelasting. Bij overboeking naar het privévermogen moet u over de meerwaarde boven de WEVAB inkomsten- of vennootschapsbelasting betalen.
Omzetbelasting
De vestiging van het recht van opstal kan belast worden met omzetbelasting. Eventuele omzetbelasting kan de exploitant terugvragen.
Overdrachtsbelasting en bedrijfsopvolging
Net als bij verkoop, geldt in dit geval dat de cultuurgrondvrijstelling teruggenomen kan worden zodat u alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd bent. Ook voor de BOR geldt dat deze geheel of gedeeltelijk kan worden teruggenomen.
Onroerendezaakbelasting (OZB)
De gemeente heft OZB over het zonnepark inclusief ondergrond. Vermoedelijk zal de aanslag deels aan de eigenaar en deels aan de exploitant worden opgelegd. U kunt in het contract laten vastleggen dat de aanslag voor rekening van de exploitant komt.
- Combinatie van verhuur en landbouwexploitatie
Steeds vaker kiezen ondernemers voor een combinatie waarbij zij een zonnepark mogelijk maken en de grond gelijktijdig agrarisch blijven gebruiken. Op die manier ontvangt u een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond én behaalt u resultaat uit uw agrarische bedrijfstak.
Inkomstenbelasting
Als u de grond gebruikt voor een tweede bedrijfstak en hieruit komt minimaal 10% van de opbrengsten voort, dan blijft de grond onder het bedrijfsvermogen vallen. De jaarlijkse opbrengsten worden dan belast als jaarwinst. Blijft de grond ondernemingsvermogen, dan kunt u voor de verdere waardestijging van de grond in de toekomst geen beroep meer doen op de landbouwvrijstelling. De grond heeft dan namelijk een dubbelfunctie en wordt niet langer nagenoeg geheel voor het landbouwbedrijf gebruikt.
Voor wat betreft de omzetbelasting, overdrachtsbelasting en bedrijfsopvolging zijn de gevolgen vergelijkbaar met huur of erfpacht (2).
Onroerendezaakbelasting (OZB)
Mogelijk wordt u (deels) vrijgesteld doordat u de grond agrarisch blijft gebruiken. Toch zal de bebouwing met zonnepanelen er waarschijnlijk voor zorgen dat de cultuurgrondvrijstelling komt te vervallen. U kunt in het contract laten vastleggen dat de aanslag voor rekening van de exploitant komt.
Betalingsrechten
Net als bij de OZB kan bij de betalingsrechten discussie ontstaan over de vraag of de grond nog voor het landbouwbedrijf wordt gebruikt. Of u betalingsrechten kunt aanvragen, hangt af van uw agrarische activiteiten.
Overleg met uw adviseur
Het is verstandig om met uw belastingadviseur te overleggen als u overweegt om een zonnepark te (laten) exploiteren. Bepaal samen welke vorm het beste past bij uw situatie en zorg dat u de juiste voorwaarden stelt aan een eventuele exploitant voor een optimaal rendement.
Bert van den Kerkhof