Op 26 juni jl. heeft Sharon Dijksma namens het Kabinet in een brief aan de Tweede Kamer gereageerd op het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO)-agro. Als bijlagen zijn hieraan diverse rapporten toegevoegd. De rapporten worden onderstaand in vogelvlucht in beeld gebracht, vanuit de optiek van de Vaksectie Recht van de VLB.
Het IBO-agro is een onderzoek dat door het LEI in Wageningen in opdracht van de Ministerie van Economsiche Zaken is uitgevoerd. Het IBO-agro analyseert de aard en de omvang van de financiële ondersteuning van de agrosector, en zoomt in op nut en noodzaak van regelingen voor deze sector. Dit betreffen subsidies, wet- en regelgeving en fiscale maatregelen. De IBO-agro is eind juni 2015 gepubliceerd. De ondersteunende rapporten, uitgezonderd die over de landbouwvrijstelling, blijken eerder te zijn afgerond, maar zijn tegelijk met het IBO-agro eind juni gepubliceerd.
Rapport: Internationale benchmark Nederlands agrosectorbeleid; LEI mei 2014
Dit rapport is erop gericht de vraag te beantwoorden hoe het Nederlandse agrobedrijfsleven zich verhoudt ten opzichte van de internationale concurrentie. Het Nederlandse beleid wordt vergeleken met het beleid van vijf referentielanden: Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Polen. Voor de Vaksectie Recht zijn relevant de vergelijkingen binnen de thema’s: Milieubeleid mineralen en ammoniak), Energie, BTW, Inkomsten- en winstbelasting, Boekwinsten en bedrijfsovername.
Rapport: Fiscale faciliteiten agrosector; LEI mei 2014
Dit rapport heeft tot doel om de IBO-werkgroep Agrosector inzicht te bieden in de effecten van ‘het draaien aan knoppen’ van de fiscale regelingen, met name het afschaffen ervan. Het onderzoek richt zich op de volgende fiscale regelingen:
- Landbouwvrijstelling (IB) met betrekking tot waardeverandering grond
- Vrijstellingen cultuurgrond in de overdrachtsbelasting
- Landbouwregeling voor de btw
- Btw-tarief sierteelt
- Rode diesel (accijnsverlaging per 1 januari 2013 afgeschaft) .
De onderzoekers hebben externe deskundigen geraadpleegd om meer inzicht te verkrijgen in de gevolgen van wijzigingen in fiscale regelingen. Van de VLB-zijnde zijn geraadpleegd twee leden van de Vaksectie Agro Bedrijfskunde en van de Vaksectie Recht de voorzitter, Bert van den Kerkhof.
Rapport: Visies uit de agrarische praktijk op de landbouwvrijstelling; LEI april 2015
Dit rapport heeft tot doel het inzicht te vergroten van de gevolgen van het eventueel afschaffen van de landbouwvrijstelling. Het onderzoek is gebaseerd op interviews met tien experts met een economische, financiële of fiscale of achtergrond in de agrarische sector. Van VLB-zijnde zijn twee fiscale experts geïnterviewd: de voorzitter van de Vaksectie Recht en Sylvester Schenk.
De belangrijkste conclusies in dit rapport zijn dat de risico’s van een eventuele afschaffing van de landbouwvrijstelling niet zozeer liggen op het terrein van de grondmarkt, maar meer bij de bedrijfsopvolging, bedrijfsontwikkeling en concurrentiekracht. De bedrijfsopvolging wordt naar verwachting moeilijker doordat het lastiger zal worden om vreemd vermogen aan te trekken bij banken. Dit wordt veroorzaakt door de latente belastingclaim die op termijn kan ontstaan, wat zorgt voor een afname van de zekerheden voor de banken en mogelijk zelfs zorgt voor een renteopslag. Het signaal is ook afgegeven dat de Waarde in het Economisch Verkeer bij Agrarische Bestemming (WEVAB) mogelijk een grotere rol gaat spelen in de bedrijfsopvolging. De WEVAB kan de ‘going-concern’-waarde, die van belang is voor erfbelasting, ongewild omhoog trekken. Doordat ondernemers gaan zoeken naar mogelijkheden om belastingheffing te voorkomen of uit te stellen, voorzien de experts dat andere samenwerkingsverbanden zullen ontstaan en boeren bedrijfsstaking uitstellen. Hierdoor zal de grondmobiliteit afnemen. In combinatie met de afname van de zekerheden, als gevolg van de latente belastingclaim, kan dit zorgen voor een rem op de bedrijfsontwikkeling. Minder vernieuwing en minder schaalvergroting leiden tot een afname van de concurrentiekracht van de agrarische sector.
Kabinetsreactie
In de voornoemde kabinetsreactie op het IBO-agro geeft Staatssecretaris Dijksma aan dat er op dit moment geen draagvlak is om de landbouwvrijstelling in de inkomstenbelasting en de landbouwregeling in de btw af te schaffen maar dat het kabinet voortdurend kijkt naar de optimalisatie van de verschillende regelingen.
Kortom de lucht is geklaard maar de atmosfeer blijft onstabiel! Waakzaamheid blijft geboden.