Skip to content

VLB-inspiratiesessie ‘CO2, van beleid naar praktijk’

Woensdag 28 september vond in de Eemlandhoeve de VLB-inspiratiesessie ‘C02, van beleid naar praktijk’ plaats. In dit event deden adviseurs inspiratie op over een onderwerp dat aansluit bij een actualiteit of trend. Dit jaar was dat de carbon footprint. In goed Nederlands; onze koolstof of CO2 voetafdruk. Hoe krijgt het verminderen van de CO2 uitstoot invloed op ons werk als adviseur in de agrarische sector?

Vanuit diverse expertises en invalshoeken gingen we ons verdiepen in de kansen en uitdagingen ten aanzien van het verminderen van de CO2 uitstoot. De doelen hiervan zijn Europees en zijn vertaald naar een Nederlandse klimaatwet. Wat is verplicht en voor welke sectoren? Is er sprake van vrijwilligheid? Waar kan een ondernemer morgen mee aan de slag? Een drietal sprekers werden hiervoor uitgenodigd en we sloten af met een interactief rond-de-tafeldebat.

De eigenaar van de Eemlandhoeve, Jan Huijgen, mocht de aftrap verzorgen met een korte uitleg over het ontstaan en de doelstellingen van zijn bedrijf. De Eemlandhoeve zet zich in om de burger en de boer weer te verbinden, met als doel duurzaamheid. Op de Eemlandhoeve bevinden zich verschillende organisaties, die zich allemaal inzetten voor dit doel. Ondanks dat er van alles gebeurt op gebied van duurzaamheid op de Eemlandhoeve, blijft de Eemlandhoeve altijd een boerderij.

Jos Cozijnsen van Climate Neutral Group vertelde  over de rol van de CO2-markt. Het ontstaan van CO2-handel in klimaatbeleid en de rol voor het halen van het akkoord van Parijs werden uitgelegd. Het verschil tussen de verplichte CO2-markt (ETS) en de vrijwillige CO2-markt Verra/SNK kwamen aan de orde. En voor de adviseurs uiteraard een zeer interessant onderdeel, hoe CO2-waarde te generen met projecten in de landbouw.

Mariska de Rooij, van Vion Food Nederland, gaf een presentatie over het implementeren van de carbon footprint in de varkenshouderij door  blockchain-technologie. Wageningen Universiteit heeft een berekening ontwikkeld voor de carbon footprint in de varkenshouderij. Vion is aan de slag gegaan om deze berekening te implementeren in de praktijk met blockchain-technologie. Carbon footprint berekeningen laten grote verschillen zien tussen bedrijven. Dit geeft aan  dat er veel ruimte is voor verbetering. Er ligt een flinke uitdaging voor agrariërs, adviseurs en de hele keten om die verbeteringen te realiseren. Blockchain-technologie wordt gezien als middel voor vertrouwen en bewijs in de hele keten.

Sjoerd Miedema, boer en eigenaar van het bedrijf ‘De Nije Mieden’, heeft zeven jaar geleden een ingrijpende ontwikkeling  doorgemaakt. Van een gangbare melkveehouderij is het bedrijf naar een biologisch plus bedrijf gegaan. . Het bedrijf houdt zich aan de regels van de biologische Skal-certificering. Er wordt nauwelijks krachtvoer aan de koeien gegeven. De landerijen zijn zeer kruidenrijk en het is waterpeil hoog. Het bedrijf is antibioticavrij. En er wordt geëxperimenteerd met alternatieven voor chemische ontwormingsmiddelen. Miedema wil laten zien dat een efficiënte voedselproductie mogelijk is, zonder het evenwicht van de natuur te verstoren.

De avond werd afgesloten met een rond-de-tafeldebat, waarin de sprekers en Ineke Couwenberg namens de VLB, onder leiding van de dagvoorzitter Henk Lassche, in debat gingen met de deelnemers. Door vragen in een poll ontstond er een levendige discussie waaruit bleek dat de meningen soms dicht, maar soms ook ver uit elkaar lagen. Kortom, deze sessie gaf volop inspiratie aan de deelnemers om na te denken over de voor nu en in de toekomst belangrijke thema’s die aan de orde kwamen.

25 jaar VLB-RVO-overleg

Donderdag 22 september was er voor het eerst sinds 2 jaar weer een fysieke bijeenkomst van het VLB-RVO overleg.

Alle actuele onderwerpen werden besproken.

Er werd ook gevierd dat het VLB-RVO-overleg al 25 jaar plaatsvindt. Eén deelnemer neemt al 25 jaar deel aan dit overleg en deelde ervaringen en anekdotes die hem bijgebleven zijn uit deze periode.

Het begon allemaal in 1997 met afstemming over het Mineralenaangiftesysteem MINAS. Inmiddels zijn we 25 jaar verder en is het 2-maandelijks overleg tussen uitvoeringsorganisatie RVO en de VLB niet meer weg te denken. Informatie over beleid en signalen uit de agropraktijk worden gedeeld. Het VLB-RVO-overleg draagt daarmee volop bij aan de uitvoerbaarheid van de vaak complexe regelgeving op het boerenerf.

Zowel RVO als de VLB benadrukken dat het overleg als zeer belangrijk en waardevol wordt ervaren, er is wederzijds vertrouwen.

Deze mijlpaal werd uiteraard gevierd met een heerlijk stukje gebak. En alle deelnemers ontvingen een klein presentje ter herinnering aan dit 25-jarig jubileum.

Waar op letten bij de Gecombineerde opgave 2022?

De Gecombineerde opgave is de jaarlijkse opgave voor agrarische ondernemers. Dit jaar is de laatste keer dat de uitbetaling van betalingsrechten kan worden aangevraagd. Vanuit het GLB en het mestbeleid zijn er verder weinig veranderingen. Toch is het ook dit jaar opnieuw goed opletten bij het doen van de opgave. De VLB heeft de belangrijkste aandachtspunten hieronder voor je op een rij gezet.

Uitnodiging voor de opgave

RVO nodigt niet alle ondernemers tegelijk uit om de Gecombineerde opgave te doen. Dit gebeurt verspreid, onder andere om de piekbelasting bij RVO-klantcontact te beperken. Als je een uitnodiging krijgt, ben je verplicht om de opgave in te vullen. In principe worden alle bedrijven uitgenodigd die bij de KvK met een agrarische SBI-code staan ingeschreven, bedrijven die verplicht opgave vanuit het mestbeleid moeten doen, bedrijven die vorig jaar subsidie hebben aangevraagd en/of glastuinders i.v.m. de verplichte emissieaangifte.

Een goede voorbereiding

Je vult de opgave in op mijn.rvo.nl. Om de opgave in te kunnen vullen, heb je een aantal zaken nodig die je het beste vooraf kunt regelen, zoals een geldig eHerkenningsmiddel.  Uiteraard kun je ook je adviseur machtigen om de opgave in te laten vullen, of te laten controleren. De medewerkers van de VLB kantoren – ABAB, AcconAVM, Alfa, Countus en Flynth – zijn deskundig en hebben veel ervaring met het doen van een juiste en volledige opgave.

Juiste registratie

Voor de uitbetaling uit het GLB moet je een actieve landbouwer zijn. Hiervan is sprake als je bedrijf op 15 mei met een landbouwactiviteit als hoofdactiviteit staat ingeschreven bij KvK. Verandert je inschrijving bij KvK? Zorg er dan voor dat de registratie uiterlijk 15 mei 2022 is aangepast. Heb je te maken met een bedrijfsoverdracht of een juridische wijziging met een overdrachtsdatum vóór 15 mei? Zorg er dan voor dat je het nieuwe bedrijf op tijd inschrijft bij KvK.

Percelen aanpassen aan nieuwe BGT-grenzen

In 2020 en 2021 konden al veel grondgebruikers de topografische grenzen van hun percelen controleren in de BGT-check. Het merendeel van deze bedrijven is inmiddels over gegaan naar de nieuwe topografische grenzen. Hierover heeft RVO eind februari een brief gestuurd. De kans is groot dat de eerdere intekening van je gewaspercelen niet meer klopt. In ‘Mijn percelen’ moet je de intekening aanpassen. Ligt een deel van een ingetekend gewasperceel buiten de BGT-grens? Knip dit rode stuk er dan af. Heb je een stuk binnen de BGT-grens nog niet ingetekend? Dan kun je dit groene deel toevoegen. Klopt een grens niet? Teken dan, zoals altijd, de werkelijke situatie in.

Keuze analyseresultaten i.v.m. fosfaattoestand

Sinds 2021 wordt de fosfaattoestand bepaald op basis van P-CACl2 en P-Al-getallen. Deze gecombineerde fosfaatindicator vervangt het PAL- en Pw-getal. Heb je een verslag met monsterdatum vóór 1-1-2021 met de nieuwe én de oude getallen? Dan mag je per (topografisch) perceel kiezen welke je gebruikt. De fosfaatplaatsingsruimte kan daarbij verschillen. Ga dus goed na welke analyseresultaten je invult. Dit heeft namelijk invloed op de hoeveelheid aan- of af te voeren mest, de eventuele mestverwerkingsplicht en de grondgebondenheid.

Derogatie en 80% grasland

In het onderdeel ‘Samenvatting Mest en Grond’ ontbreekt informatie over derogatie. Je kunt in de Gecombineerde opgave dus niet zien of je met de opgegeven percelen voldoet aan de eis dat 80 procent van de landbouwgrond in gebruik is als grasland. Het is immers nog niet bekend of Nederland derogatie heeft in 2022. De Europese commissie heeft hierover nog geen beslissing genomen.

Laatste keer overdracht betalingsrechten

In 2023 gaat het nieuwe GLB in. Daarom vervallen vanaf 31 december alle betalingsrechten. In plaats daarvan komt er een basispremie per hectare landbouwgrond. Wil je dit laatste jaar nog betalingsrechten overdragen, zodat de koper of huurder deze voor het betalingsjaar 2022 krijgt uitbetaald? Meld de overdracht dan uiterlijk 15 mei want  overdragen na 15 mei 2022 is zinloos. Houd er rekening mee dat een overdracht pas volledig is gemeld als beide partijen de melding hebben ondertekend met een TAN-code. De koper of huurder van betalingsrechten moet voldoen aan de voorwaarde van actieve landbouwer.

Houd alvast rekening met nieuwe eco-regeling

Vanaf 2023 verandert het GLB waarbij de grootste verandering de nieuwe eco-regeling is. Met het uitvoeren van eco-activiteiten draag je bij aan 5 doelen: bodem, biodiversiteit, klimaat, landschap en water. Scoor je op alle 5 doelen voldoende punten, dan kom je in aanmerking voor een extra premie, bovenop de basispremie. De circa twintig eco-activiteiten zijn nog niet definitief. ‘Langjarig grasland > 5 jaar’ en ‘groenbedekking tot 1 maart’ zijn twee waarschijnlijke eco-activiteiten om mogelijk nu al rekening mee te houden in het bouwplan. Lees meer via de eco regeling.

Extra betaling jonge landbouwers in 2022, en daarna

In de Gecombineerde opgave 2022 kunnen jonge landbouwers nog altijd de extra betaling aanvragen. Deze betaling van circa € 50 geldt voor maximaal 90 betalingsrechten, en kun je maximaal 5 jaar krijgen. Het is de bedoeling dat de termijn van 5 jaar gewoon doorloopt in het nieuwe GLB vanaf 2023. De uitbetaling zal dan wijzigen van een bedrag per betalingsrecht naar een totaalbedrag van ongeveer € 2.800 per bedrijf. Daarnaast komen deze jonge landbouwers in aanmerking voor een nieuwe, eenmalig vestigingssteun, als zij voldoen aan de gestelde voorwaarden. Voor nieuwe aanvragers in 2023 wordt de extra betaling jonge landbouwers gekoppeld aan de vestigingssteun: zonder vestigingssteun geen extra betaling. De regeling in 2023 wordt nog nader uitgewerkt.

 Ondertekenen met eHerkenning

Sinds enkele jaren kun je de opgave ondertekenen met eHerkenning in plaats van met een TAN-code. Dit kan alleen als jij, of je gemachtigde adviseur, met eHerkenning inlogt. Je hebt een eHerkenningsmiddel nodig met betrouwbaarheidsniveau 2+ of 3. De adviseurs van de bij de VLB aangesloten kantoren kunnen als gemachtigde zonder problemen jouw opgave indienen.

Jeroen van den Hengel, lid VLB Vaksectie Agro Bedrijfskunde en werkzaam als bedrijfskundig adviseur bij Alfa Accountants en Adviseurs.